Η συντήρηση μηχανολογικού εξοπλισμού, είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της τεχνογνωσίας κάθε μηχανικού.

Κύριο έργο της συντήρησης είναι η οργάνωση και εκτέλεση όλων των εργασιών που απαιτούνται ώστε να εξασφαλίζονται:
- Η συνέχεια της λειτουργίας
- Η συνέχεια της οικονομικής λειτουργίας
- Η συνέχεια της οικονομικής λειτουργίας με το βέλτιστο αποτέλεσμα.

Η συντήρηση πρέπει να περιλαμβάνει τις απαραίτητες ενέργειες και εργασίες που στοχεύουν στα εξής:

- Στη διατήρηση του υπάρχοντος εξοπλισμού σε άριστη κατάσταση και ετοιμότητα.
- Στη βελτίωση του με ανασκευές ή προσθήκες, οι οποίες κοστίζουν πολύ λιγότερο από πιθανές αντικαταστάσεις.

Απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσουμε σ' έναν προγραμματισμό της συντήρησης, είναι ο καθορισμός στόχων και σωστού προγραμματισμού, ώστε να ολοκληρώνεται κάθε στάδιο με το επιθυμητό αποτέλεσμα και βέβαια με τα κατάλληλα μέσα.

Ιδιαίτερα θα πρέπει να τονίσουμε ότι η επιτυχία εξαρτάται από την απόφαση, τα μέσα που θα διατεθούν, τη μελέτη και κατανόηση του τι περιμένουμε από την εφαρμογή του προγράμματος και φυσικά την ευελιξία, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί το συνεργείο σε κάθε δυσκολία που μπορεί να προκύψει.
Για να επιτευχθεί μια παροχή συντήρηση, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κάποιοι βασικοί παράγοντες, όπως:

- Η επίδραση που έχει η διακοπή της λειτουργίας ενός στοιχείου, του μηχανολογικού εξοπλισμού, πάνω στην παραγωγή.
- Το κόστος αντικατάστασης εξαρτήματος ή μηχανήματος.
- Ο χρόνος που χρειάζεται να γίνει μια αντικατάσταση.
- Η τεχνολογική απαξίωση.
- Το κόστος διακοπής της λειτουργίας.
- Οι επιπτώσεις στην ποιότητα και την ποσότητα των παραγομένων προϊόντων.
- Η αξία των ανταλλακτικών.
- Η επίδραση πάνω σε άλλες λειτουργικές διαδικασίες.

Οι κυριότεροι τομείς της συντήρησης, ανάλογα βεβαίως με το μέγεθος και το είδος της επιχείρησης, περιλαμβάνουν:
- Εγκαταστάσεις νέων μηχανημάτων και εξοπλισμού γενικά.
- Μικροκατασκευές – Ιδιοσυσκευές και αναδιατάξεις μηχανημάτων.
- Προγραμματισμένη συντήρηση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού.
- Αποκαταστάσεις βλαβών.
- Παρακολούθηση λειτουργίας και λειτουργικότητας.
- Σχεδιασμός ανάγκης.
- Επικοινωνίες και σύστημα πληροφοριών.
- Προγραμματισμός, αξιολογήσεις και επεξεργασία στοιχείων.
- Συνεργεία.
- Ασφάλεια κτιρίων, εγκαταστάσεων & εργασιών.
- Αξιολόγηση εξόδων λειτουργίας.
- Σχέσεις προσωπικού.
- Εκπαίδευση.


B. Συστήματα συντήρησης

Προϋπόθεση της λειτουργίας της συντήρησης είναι η ύπαρξη συγκεκριμένου προγράμματος. Κάθε σύστημα περιλαμβάνει ένα κύκλο ενεργειών, με ορισμένα βασικά δεδομένα που απεικονίζουν τις ανάγκες συντήρησης του μηχανολογικού εξοπλισμού.

Κύρια συστήματα συντήρησης είναι:
-Η βελτιωτική. Σκοπός της είναι η μείωση ή η εξάλειψη των βλαβών που οφείλονται κύρια στις συνθήκες λειτουργίας.
-Η προληπτική. Είναι πρόγραμμα συστηματικών ελέγχων λειτουργίας, εξαρτημάτων, συγκροτημάτων, η συστημάτων και με βάση αυτά, η εκπόνηση μελετών διάγνωσης, πρόβλεψης, πρόγνωσης και αποκατάστασης.
-Η επισκευαστική. Δεν αποτελεί σύστημα. Καταλαμβάνει όμως σε πολλές περιπτώσεις το μεγαλύτερο μέρος της συντήρησης.
Επισκευές πάντοτε χρειάζονται, θα πρέπει όμως αυτές να είναι αποτέλεσμα ευρύτερου προγραμματισμού και όχι απλά επισκευές ζημιών και αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών απρογραμμάτιστα.
Η προληπτική συντήρηση εμπεριέχεται στ συστηματικό έλεγχο και εξυπηρέτηση του παραγωγικού και μηχανολογικού εξοπλισμού.

Οργανωτικά και λειτουργικά είναι ανεξάρτητη από τις οποιεσδήποτε διαδικασίες συντήρησης που ακολουθούνται στο εργοστάσιο.

Τα απαραίτητα στοιχεία οργάνωσης της είναι :
- Εντολές εργασιών επιθεώρησης, ρύθμισης, καθαρισμών, λίπανσης και μικροεπισκευών.
- Εντολές εργασιών επεμβάσεων, αντικαταστάσεων, γενικών επισκευών.
•    Ειδικευμένο προσωπικό
•    Διαρκής Εκπαίδευση πάνω στις νέες μεθόδους και εξελίξεις.
•    Μέσα. Είναι γεγονός ότι η συμβολή των μέσων που διατίθενται είναι θεμελιώδης. Η υποστήριξη με μέσα, αυξάνει την ικανότητα αξιολόγησης και βοηθά στη λήψη αποφάσεων και τον προγραμματισμό των ενεργειών.

Το πρόγραμμα της προληπτικής συντήρησης περιλαμβάνει:

•    Εργασίες ρουτίνας όπως έλεγχοι, ρυθμίσεις, λίπανση, καθαρισμοί, επιθεωρήσεις. Οι εργασίες αυτές εκτελούνται συνήθως κατά τη διάρκεια της λειτουργίας. Οι οδηγίες είναι καταγραμμένες σε ειδικές καταστάσεις.

•    Περιοδικές εργασίες όπως :
Επιθεωρήσεις που μπορούν να γίνουν μόνο όταν τα μηχανήματα είναι σταματημένα. Αντικαταστάσεις εξαρτημάτων, τμημάτων η συγκροτημάτων. Αλλαγές λιπαντικών, καθαρισμοί δεξαμενών, κυκλωμάτων κ.λπ.
Η συχνότητα αυτών των εργασιών εξαρτάται από τις οδηγίες των κατασκευαστών, τη χρήση των μηχανημάτων, το είδος και τον τρόπο παραγωγής κ.λπ.
Επειδή πάντα απαιτούνται υλικά, ανταλλακτικά και ειδικά εργαλεία, χρειάζεται ιδιαίτερα προσεκτική προετοιμασία και σχεδιασμός.